Wat is een bloedstolsel

Wat is een bloedstolsel

Een bloedstolsel – ook wel trombose, trombus of bloedpropje genoemd – is een gelachtige massa in de venen (aderen). Zo’n bloedstolsel wordt gevormd door fibrine (een bloedstollingseiwit) en trombocyten (bloedplaatjes).

Te snelle of trage bloedstolling

Fibrine speelt een belangrijke rol bij wondgenezing en bloedstolling. Trombocyten zijn kleine cellen in het bloed, die ook voor bloedstolling zorgen. Heeft iemand te weinig bloedplaatjes – bijvoorbeeld door een (stollings)ziekte als hemofilie of immuun trombocytopenie (ITP) – dan neemt de bloedingsneiging toe. Denk aan blauwe plekken, neusbloedingen, tandvleesbloedingen en/of hevige menstruaties, maar ook aan ernstiger bloedingen zoals een hersen- of maag-/darmbloeding.

Ontstaan bloedstolsel

Bij iemand met juist een te veel aan bloedplaatjes (bijvoorbeeld bij trombocytose) kunnen die spontaan samenklonteren, waardoor een bloedstolsel ontstaat. En dat kan verstrekkende gevolgen hebben. Met name als de bloedtoevoer in of om en nabij organen stopt, dan is er veelal direct sprake van een levensbedreigende situatie.

Enkele voorbeelden van (ernstige) problemen door een bloedstolsel zijn:

Een bloedprop kan echter ook ontstaan door beschadiging van een weefsel of bloedvat, bijvoorbeeld na een operatie of bij slagaderverkalking (artherosclerose). Dan wordt fibrinogeen – onder invloed van trombine, de geactiveerde stollingsfactor XIII (FXIIIa) en calciumionen – omgezet in fibrine. En die zogeheten fibrine zorgt er samen met de bloedplaatjes voor, dat een elastisch fibrinenetwerk (van stevige draden) ofwel overmatige bloedstolling ontstaat en dus een bloedstolsel wordt gevormd.

Een bloedstolsel herkennen

Als een bloedstolsel een van de aderen (deels) afsluit, dan wordt de bloedtoevoer ernstig belemmerd. In sommige gevallen is dat duidelijk zichtbaar – denk aan een trombosebeen of trombosevoet – maar soms ook niet (direct), bijvoorbeeld in geval van een darm- of herseninfarct.

Ook losgekomen bloedstolsels – bijvoorbeeld bij de ontlasting – kunnen duiden op (ernstige) problemen. Neem bij twijfel altijd contact op met uw huisarts of bel 112. Want als er daadwerkelijk sprake is van een vernauwde of afgesloten (slag)ader door een bloedstolsel, dan kan acuut handelen van levensbelang zijn!

Een bloedstolsel voorkomen

Een gezonde leefstijl beperkt – direct en indirect – het risico op bloedstolsels. Toch is de vorming van een bloedstolsel en een uiteindelijke trombose (wanneer een bloedvat daadwerkelijk verstopt raakt door het stolsel) nooit uit te sluiten, het kan jong en oud overkomen. Soms zónder aanwijsbare reden.

Toch zijn er – naast gezond eten en leven – een paar dingen die je kunt doen om een vertraagde bloedsomloop en/of de vorming van bloedstolsels tegen te gaan:

  • Niet roken
  • Overgewicht zoveel mogelijk beperken
  • Dagelijks minimaal 30 minuten bewegen om de bloedsomloop te stimuleren
  • Minimaal eens per 2 uur de benen strekken bij zittend werk, bedlegerigheid en/of lange reizen
  • Trombose oefeningen doen om trombose te voorkomen
  • Steunkousen dragen bij een verhoogd tromboserisico (uitsluitend op doktersadvies)

Lees ook het blog Voeding & INR, met daarin meer over het zoveel mogelijk voorkomen van én bekende risicofactoren voor het ontwikkelen van een arteriële (slagaderen) en/of veneuze (aderen) trombose.

Andere items

Met dit blog hebben wij meer duidelijkheid en een antwoord proberen te geven op de vraag ‘Wat is een bloedstolsel?’. Andere items die u wellicht ook interessant vindt: